25.10.2008: Opozycja antykomunistyczna w okresie okupacji

W sobotę 25 października w warszawskie Galerii Porczyńskich Instytut Pamięci Narodowej zorganizował sesję poświęconą narodowemu nurtowi opozycji antykomunistycznej. Dziwne to jednak było spotkanie. Obok rzeczowych materiałów wyróżniały się bowiem auto panegiryki ludzi niewiele może udzielających się w latach walki, dziś jednak posiadających odpowiednie do autoreklamy koneksje. Stąd też i próbowano zmarginalizować rolę i znaczenie NOP - jedynej organizacji narodowej okresu 1981-1989 i jednego z największych prawicowych wydawców podziemnych (Wydawnictwo "Jestem Polakiem"). Na szczęście w części naukowej spotkania proporcje zostały zachowane. Niestety, referat wstępny, poświęcony (skrótowo zresztą) Narodowemu Odrodzeniu Polski, który wygłosić miał red. Wojciech Muszyński (jeden z organizatorów) został w ostatniej chwili wycofany. Czemu, nie wiadomo, chociaż pojawiła się plotka o interwencji pewnego znaczącego ministra z kancelarii prezydenckiej...

Poniżej przedstawiamy tekst usuniętego referatu.

NARODOWE ODRODZENIE POLSKI

Na dzisiejszej pionierskiej sesji poświęconej nurtowi narodowemu w oopozycji antykomunistycznej wśród referatów zabrakło na pewno jednego: poświęconego Narodowemu Odrodzeniu Polski. Stało się tak z przyczyn, jak to często bywa, technicznych.

Nie można mówić o nurcie narodowym w opozycji antykomunistycznej nie wymieniając NOP. Powstałe w listopadzie 1981 Narodowe Odrodzenie Polski przez cały okres stanu wojennego i później, do upadku rządów PZPR, było jedyną w kraju organizacją sensu stricto, ze zorganizowanymi strukturami i realizowanymi, w warunkach działalności konspiracyjnej, celami politycznymi.

Inicjatorem powstania NOP był Bogdan Byrzykowski, który wraz z Adamem Gmurczykiem kierował działalnością organizacji przez cały okres funkcjonowania w podziemiu.

NOP tworzyli ludzie młodzi, uczniowie liceów i studenci, i na tym właśnie terenie Narodowe Odrodzenie Polski najmocniej zaznaczało swoją obecność.

Z ważnych dla historii NOP wydarzeń, przełomowych dla tego środowiska, wymienić należy:

- listopad 1983: wydanie pierwszego numeru pisma "Jestem Polakiem",

- kwiecień 1985: uruchomienie wydawnictwa "Jestem Polakiem",

- 3 Maja 1986 przemarsz okolo setki nopowcow w 50 rocznicę Ślubowań Jasnogórskich Młodzieży Akdemickiej. Od tego momentu NOP pojawia sie coraz częściej w sposób jawny w akcjach zewnętrznych, m.in . Organizując i uczestnicząc w strajkach na uczelniach.

Wspomniane Wydawnictwo "Jestem Polakiem", ważny element funkcjonowania NOP, opublikowało do 1989 r. ponad setkę tytułów broszur i książek z dziedzin historycznej, ideowo-politycznej czy religijnej.

Warto tu przypomnieć "Zeszyty do historii NSZ", pierwszą w Polsce naukową monografię twórcy polskiego ruchu narodowego Jana Ludwika Popławskiego czy znakomite studium komunizmu ks. Michała Poradowskiego "Wyzwolenie czy ujarzmienie?".

Wydawnictwo "Jestem Polakiem" wspierało również tworzone w drugiej połowie lat 80 tych inne inicjatywy narodowe. Służono np pomocą wydawniczą Leonowi Mireckiemu, nestorowi ruchu narodowego, drukując redagowany przez jego przyjaciół "Przegląd Wiadomości Politycznych".

Drukowano dla "Wydawnictwa św. Andrzeja Boboli" Kazimierza Krajewskiego "Raport o Wierze" kard. Ratzingera, pojedyncze numery pism "Polska Narodowa" Krzysztofa Kawęckiego czy "Nowe Horyzonty" Pawła Milcarka i wiele innych.

Nakładem wydawnictwa "Jestem Polskiem" ukazało się także kilka roczników emigracyjnego pisma Stronnictwa Narodowego "Myśl Polska".

Obok organizacji i wydawnictwa, Narodowe Odrodzenie Polski wydawało także własne periodyki:

Ogólnopolski magazyn "Jestem Polakiem", wydawany od 1983 roku w kilkutysięcznym nakładzie; ogólnopolskie pismo informacyjne "Biuletyn NOP" i społeczno-kulturalne pismo "Prosto z Mostu", warszawską "Młodzież Narodową", śląski "Szczerbiec" i "Zryw", łódzką "Myśl" i "Biuletyn Myśl"

NOP wykształciło ideowo-politycznie w swoich szeregach setki ludzi, z których część zajęła w nowej już rzeczywistości znaczące stanowiska w życiu publicznym. Z wychowanków NOP wymienić można:

- Jacka Dębskiego, zamordowanego przez mafię ministra sportu, szefa łódzkich struktur NOP,

- Michała Kamińskiego, obecnego ministra w Kancelarii prezydenta, ongiś działacza warszawskiej sekcji młodych

- Wojciecha Trojana, szefa komitetu zagranicznego NOP, od lat wysokiego funkcjonariusza ONZtowskich instytucji d/s uchodźców